Co to jest e-commerce?

Handel elektroniczny - definicja

Istnieje co najmniej kilka definicji handlu elektronicznego sformułowanych przez różne organizacje i instytucje. Początkowo e-commerce (electronic commerce) był utożsamiany z operacjami handlowymi dokonywanymi za pośrednictwem środków elektronicznych (nie tylko internetu, ale także telefonu i faksu), które wspomagały przeprowadzanie transakcji kupna i sprzedaży. Dziś jednak e-commerce utożsamia się z handlem dokonywanym przede wszystkim w internecie.

Definicja opracowana przez Organizację Współpracy Gospodarczej w Rozwoju zakłada, że transakcję można uznać za należącą do e-commerce, gdy spełnione zostaną przesłanki:

• musi dotyczyć sprzedaży lub zakupu dóbr lub usług,
• ma być przeprowadzona za pośrednictwem sieci komputerowych (przy czym płatność i dostawa zamówienia nie muszą odbywać się online),
• stronami transakcji muszą być przedsiębiorstwa, organizacje, osoby fizyczne, gospodarstwa domowe lub rządy państw,
• zamówienia mają być składane przez internet, elektroniczne systemy wymiany danych lub extranet.

Definicja ta wyznacza więc podmioty mogące brać udział w transakcji e-commerce, jej przedmiot oraz miejsce dokonania.

Jak rozwijał się e-commerce, czyli krótka historia handlu elektronicznego

‍

Pomimo tego, że technika znała system wymiany dokumentów już od początku lat 70., pierwsze transakcje online przeprowadzono dopiero w 1979 r. Jednak to dekada lat 80. popchnęła do przodu rozwój e-handlu. Wówczas firmy zaczęły realizować wzajemne zlecenia oraz wymieniać się informacjami handlowymi za pomocą elektronicznej wymiany danych (EDI), która powoli wypierała inne elektroniczne narzędzia komunikacji.

Rosnąca popularność nowego medium doprowadziła do zniesienia w Stanach Zjednoczonych zakazu komercyjnego wykorzystywania internetu w 1992 r., co z kolei otworzyło drogę do powstania pierwszych sklepów internetowych. O prawdziwym boomie na e-commerce można mówić od pierwszej dekady lat 2000.

Jakie wyróżnia się rodzaje e-handlu?

Handel elektroniczny można podzielić na rodzaje, kierując się kryterium:

• podmiotów uczestniczących w transakcji oraz
• miejsca przeprowadzenia transakcji.

Ze względu na kryterium podmiotowe wyróżnia się następujące rodzaje e-handlu:

• Business to Business (B2B) – czyli transakcje dokonywane pomiędzy przedsiębiorcami,
• Business to Consumers (B2C) – czyli transakcje, w których sprzedawca jest przedsiębiorcą, a nabywca osobą fizyczną,
• Business to Government (B2G) – czyli transakcje dokonywane pomiędzy przedsiębiorstwem a organem publicznym (np. zamówienia publiczne),
• Business to Administration (B2A) – czyli transakcje dokonywane pomiędzy przedsiębiorstwem a administracją publiczną,
• Consumer to Business (C2B) – czyli transakcje, w której to klient zgłasza zapotrzebowanie na dany produkt, a przedsiębiorstwo odpowiada bądź nie na taką ofertę,
• Consumer to Consumer (C2C) – czyli transakcje dokonywane pomiędzy osobami fizycznymi,
• Consumer to Administration (C2A) – czyli transakcje dokonywane pomiędzy osobami fizycznymi i administracją publiczną,
• Government to Citizens (G2C) – czyli transakcje polegające na wysyłaniu komunikatów organów publicznych do obywateli
• Consumer to Government (C2G) – czyli transakcje dokonywane pomiędzy konsumentem a organem publicznym.

Ze względu na kryterium miejsca przeprowadzenia transakcji wyróżnia się:

• e-commerce bezpośredni – gdy cała transakcja odbywa się w internecie,
• e-commerce pośredni – gdy jedynie część transakcji odbywa się w internecie (np. poszukiwanie towarów i złożenie zamówienia następuje w sieci, a dostawa metodą tradycyjną).

Obok rodzajów e-handlu wyróżnia się także jego konkretne modele biznesowe, do których zalicza się:

• sklepy internetowe,
• aukcje internetowe,
• kluby zakupowe,
• zakupy grupowe.

Dlaczego branża zyskuje popularność, czyli jakie są zalety e-commerce?

Za rosnącą popularnością i rozwojem branży e-commerce stoją liczne zalety prowadzenia transakcji handlowych przez internet, które odczuwają zarówno przedsiębiorcy, jak i konsumenci. Współcześnie e-commerce zyskuje na popularności przede wszystkim dlatego, że umożliwia nie tylko dokonanie transakcji, ale także płatności oraz przeprowadzenie działań marketingowych w internecie.

Przedsiębiorcy doceniają:

• ograniczenie kosztów prowadzenia działalności poprzez m.in. redukcję etatów potrzebnych do obsługi sklepu stacjonarnego oraz automatyzację procesów sprzedaży w internecie, wyeliminowanie konieczności wynajmowania przestrzeni pod prowadzenie działalności stacjonarnie, czasem brak konieczności wynajmowania magazynu (dropshipping),
• uproszczenie kontaktu oraz łatwiejsze dotarcie do klienta,
• dopasowanie oferty do indywidualnego klienta na podstawie historii zakupów i innych czynności dokonywanych na stronie sklepu,
• dostęp do dużej bazy klientów, której nie ogranicza czynnik geograficzny,
• możliwość korzystania z nowoczesnych form digital marketingu.

Natomiast konsumenci zwracają się ku zakupom online, ponieważ dla wielu to wygodniejsza forma nabywania, dzięki której:

• mają dostęp do szerokiej oferty, którą mogą poznać w większym zakresie i krótszym czasie,
• mogą szybko porównać konkurencyjne oferty pod różnymi kryteriami, np. ceny, wykonania, czasu dostawy itp.,
• mogą poznać opinię innych klientów o danym produkcie lub usłudze, a także podzielić się własną opinią,
• mogą zwrócić się do sprzedawcy z pytaniem i oczekiwać szybkiej odpowiedzi.

Sklep internetowy, czyli najpopularniejsza forma e-handlu

‍

Najpopularniejszym modelem biznesowym e-commerce jest sklep internetowy. Każdego roku przedsiębiorcy rejestrują ok. 6-8 tysięcy takich platform sprzedaży. Sklepy internetowe zazwyczaj kierują swoją ofertę do osób fizycznych, dlatego w większości realizują model B2C prowadzenia działalności. Charakterystycznym elementem tej formy e-handlu jest strona internetowa, na której działa sklep. Strona służy zaprezentowaniu oferty sprzedażowej, znajduje się na niej panel klienta, który pomaga sfinalizować zakup, a także inne elementy, np. blog.

Sklep internetowy pomaga zmaksymalizować zyski przedsiębiorstwa przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów. Jednak rozwój działalności pociąga za sobą powstawanie nowych obowiązków związanych ze sprawną obsługą sklepu. Stąd coraz więcej przedsiębiorców dąży do pełnej automatyzacji funkcjonowania ich platform sprzedażowych, wykorzystując w tym celu systemy ERP, które m.in. dbają o aktualizowanie stanów magazynowych, fakturowanie zamówień, automatyzują proces wysyłki i dostarczenia towaru, czy też modyfikowanie ofert sprzedażowych.

Jednak, aby zapewnić poszczególnym modułom systemów pełną efektywność, należy zagwarantować synchronizację ich działań. Dlatego w SellIntegro oferujemy multiintegracje, która pozwala zsynchronizować sklep internetowy z m.in.:

• systemem fakturującym,
• infrastrukturą magazynową,
• innymi kanałami sprzedaży, np. aukcjami internetowymi,
• firmą kurierską.

Integracja systemów pozwala sprawnie zarządzać procesami sprzedaży, magazynowania oraz logistyki w sklepie internetowym, dzięki czemu wzrasta jego wydajność.

Branża e-commerce w Polsce

Początki e-commerce w Polsce sięgają końca lat 90., gdy zaczęły powstawać pierwsze polskie sklepy internetowe, w tym istniejące do dziś merlin.pl oraz empik.pl, a także największy polski portal aukcyjny Allegro. Obecnie Polski sektor e-commerce charakteryzuje się najszybszym tempem rozwoju ze wszystkich krajów europejskich – wzrasta o ok. 30% każdego roku. Dominują na nim mali i średni przedsiębiorcy, którzy prowadzą głównie działalność handlową, rzadziej handlowo-usługową.

Według raportu Gemius „E-commerce w Polsce” 73% polskich internautów dokonało kiedyś przynajmniej jednego zakupu w internecie. Korzystający z dobrodziejstw e-handlu to zazwyczaj osoby w wieku 35-49 lat o średniej lub dobrej sytuacji materialnej.

E-commerce w obliczu pandemii

Najnowszym wyzwaniem, przed którym stoi branża jest pandemia wirusa Covid-19 i zmiany, jakie ze sobą niesie dla dalszego rozwoju e-commerce. Mimo że przewidywano pozytywny wpływ lockdownu na sprzedaż online, nie sądzono, że e-handel stanie się głównym kanałem sprzedaży. Na pandemii zyskała zwłaszcza branża spożywcza, która odnotowała trzycyfrowe procentowe wzrosty liczby zamówień.

Pandemia zmieniła nawyki konsumentów, którzy z konieczności (zamknięcia sklepów stacjonarnych na wiele tygodni) musieli zwrócić się ku dokonywaniu transakcji przez internet. Wszystko wskazuje na to, że nawyki wypracowane w trakcie lockdownu utrwalą się wśród konsumentów i prawdopodobnie pozostaną nawet po pełnym otwarciu sklepów stacjonarnych.

Jednak nie każdy sektor odczuł konsekwencje pandemii tak samo. Firmy z branży odzieżowej

wprawdzie odnotowały wzrost sprzedaży online, jednak zyski w większości pokryły straty związane z zamknięciem sklepów tradycyjnych, do których w tym sektorze klienci są szczególnie przywiązani (możliwość sprawdzenia i przymierzenia produktu przed zakupem).

Sektorem, który na lockdownie stracił najwięcej, jest branża turystyczna, której zyski zmalały niemal do 0 przez zamknięcie granic i ośrodków wypoczynkowych, co spowodowało znaczny spadek popytu na oferty wycieczkowe.

Lockdown sprawił, że przedsiębiorcy, którzy od lat działają w e-handlu, szukają nowych rozwiązań na przyciągnięcie klientów. Natomiast ci, którzy do tej pory nie oferowali swoich produktów lub usług online, są zmuszeni w końcu wejść do świata e-commerce.

‍